Zasady postępowania ADR
Postępowanie polubowne (zwane też ADR, z angielskiego Alternative Dispute Resolution, czyli alternatywne sposoby rozwiązywania sporów) jest prowadzone zgodnie z poniższymi zasadami:
- dobrowolność – podjęcie postępowania ADR oraz jego kontynuowanie na każdym jego etapie zależy od woli Stron;
- poufność – zarówno osoby prowadzące jak i biorące udział w postępowaniu są zobowiązane do zachowania w tajemnicy faktów, propozycji bądź stanowisk przedstawionych w toku postępowania;
- akceptowalność – strony w pełni akceptują i stosują się do treści Regulaminu oraz akceptują osobę prowadzącą postępowanie.
- bezstronność – Rzecznik nie reprezentuje żadnej ze stron traktując je na równi w toku Postępowania ADR;
- neutralność – Rzecznik nie ma interesu w zakończeniu postępowania ADR w sposób preferowany przez którąkolwiek ze stron.
Pozasądowe rozwiązywanie sporów konsumenckich polega na pomocy niezależnej i obiektywnej osoby w rozwiązaniu sporu, który nie znalazł rozwiązania na drodze postepowania reklamacyjnego.
Polubowne metody rozwiazywania sporów stanowią alternatywę dla długoletnich i kosztownych sporów toczących się przed sądem. Sprawy toczące się w systemie pozasądowym są rozwiązywane szybciej i taniej niż te toczące się przed sądem. Taki sposób rozwiązywania problemów jest korzyścią zarówno dla konsumenta, jak i przedsiębiorcy.
Do najważniejszych korzyści możemy zaliczyć:
- szybkość postępowania w porównaniu z postępowaniem sądowym,
- niskie koszty,
- bezstronność osoby trzeciej,
- dobrowolność udziału,
- odformalizowana forma postępowania, z reguły elektroniczna.
Modele rozwiązań polubownych
Ustawa ADR wprowadza do wyboru 3 metody polubownego rozwiązywania sporów:
- umożliwienie zbliżenia stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony (mediacja) - Mediator pomaga znaleźć stronom sporu wspólne, satysfakcjonujące obie strony i słuszne rozwiązanie.
- przedstawienie stronom propozycji rozwiązania sporu (koncyliacja) - Mediator przedstawia propozycję rozwiązania sporu, strony mają prawo nie zgodzić się z tą propozycją lub nie zastosować się do niej.
- rozstrzygniecie sporu i narzucenie stronom jego rozwiązania (arbitraż) - postępowanie toczy się przed sądem polubownym, w którym spory rozstrzyga bezstronny arbiter, wyrok w takiej sytuacji ma taką samą moc prawną, jak wyrok sądu powszechnego a strony mają wówczas obowiązek poddania się temu rozstrzygnięciu.
W ustawie Prawo lotnicze przyjęty został model 1, czyli
umożliwienie zbliżenia stanowisk stron postępowania.
Instytucje ADR w UE
Wykaz podmiotów prowadzących postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich zgłoszonych do Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie Unii Europejskiej publikowany jest na stronie Komisji Europejskiej. Możliwość składania skarg za pośrednictwem platformy ODR wygasa z dniem 20 marca 2025 r – likwidacja platformy ODR rozporządzenie UE 2024/3228
Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net)
Konsumenci, których spór ma charakter transgraniczny, mogą też uzyskać pomoc w ramach ECC-NetECC w swoim kraju można znaleźć klikając w link
ECC-Net obejmuje 29 centrów we wszystkich państwach członkowskich UE, a także Islandii i Norwegii. Celem sieci ECC-Net jest udzielanie porad konsumentom oraz rozwiązywanie ich transgranicznych sporów w sposób pozasądowy. ECK Polska współpracuje również z The UK International Contact Centre (UKICC), do którego przekazywane są sprawy, w razie problemów polskich konsumentów z przedsiębiorcami operującymi na terenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
